تجزیۀ زیستی آنتراسن توسط Bacillus sp. موجود در پساب آلوده به هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای

مقدمه: هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (PAHs) یکی از مهم‌ترین آلاینده‌ها هستند که منشأ اصلی آن‌ها تولید صنعتی، حمل‌ونقل، سوزاندن زباله، تبدیل به گاز و سوزاندن پسماند پلاستیک است و ازاین‌رو باید تجزیه و یا حذف شوند. یکی از ایمن‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌ها، استفاده از فرآیندهای زیستی نظیر زیست‌پالایی است. در این روش از میکروارگانیسم‌ها جهت حذف یا کاهش سمیّت آلاینده‌ها استفاده می‌شود. در این مطالعه زیست‌پالایی آنتراسن که یکی ازPAHهای سه‌حلقه‌ای است، به‌عنوان یک ترکیب اندیکاتور جهت نشان‌دادن آلودگی PAH، توسط باکتری بومی جداشده از پساب محل تجمع تانکرهای نفتی بررسی شد. مواد و روش‌ها: جهت جداسازی و شناسایی باکتری، به‌ترتیب از محیط کشت پایه معدنی حاوی آنتراسن به‌عنوان تنها منبع کربن و انرژی و آزمون‌های افتراقی بیوشیمیایی و آنالیز ژن 16S rDNA استفاده شد. در آنالیز پساب، مقدار کلی هیدروکربن‌های نفتی، مقادیر هیدروکربن‌های آروماتیک و مقدار اکسیژن زیستی موردِنیاز اندازه‌گیری شد. به‌منظور تجزیۀ آنتراسن، از غلظت‌های مختلف آنتراسن و جهت تعیین میزان تجزیه آنتراسن و متابولیت‌های حاصل از تجزیه آن، به‌ترتیب از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی- طیف‌سنجی جرمی استفاده شد. نتایج: این مطالعه اولین گزارش از رشد، تحمل آلاینده‌های PAH با غلظت بالا در پساب و همچنین تجزیۀ آنتراسن توسط sp. Caspian1394 Bacillus  است که می‌تواند غلظت100 میلی‌گرم بر لیتر آنتراسن را با راندمان 5/99درصد و غلظت 350 میلی‌گرم بر لیتر را با راندمان 4/3درصد تجزیه کند. برخی از متابولیت‌های حاصل از تجزیۀ آنتراسن، 1 و 4 متانوآزولن، 2 و 5 سیکلوهگزادین، ایکوزان، هگزادکان، هپتادکان و اکتادکان بودند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به رشد این باکتری در پساب با آلودگی هیدروکربنی بالا، تحمل غلظت زیاد PAHهای مختلف، اسپوردار بودن، مقاومت آن نسبت به شرایط های نامساعد محیطی و همچنین پراکنش در محیط‌های مختلف، این باکتری می‌تواند به‌عنوان یک کاندید در زیست‌پالایی محیط‌های آلوده به آنتراسن مطرح باشد.